راهنمای کامل عیب‌ یابی موتور دیزلی

در این راهنما از دیزل استار لیست نکاتی را می‌بینیم که باید پیرامون عیب‌ یابی موتور دیزلی بدانیم. خراب شدن موتورهای دیزلی معمولاً با نشانه‌های مشخص و ثابتی همراه‌ است. همین نشانه‌ها می‌توانند دلیل اصلی بروز مشکل را روشن کنند.

مشکل سوخت‌رسانی یکی از مهم‌ترین نواقصی است که برای این موتورها اتفاق می‌افتد. دلیل این مشکل می‌تواند انسداد لوله‌ها، معیوب بودن فیلتر سوخت یا فشار سوخت پایین باشد. سرعت چرخش کم موتور نیز ناشی از معیوب بودن گرم‌کن است.

اما سفت بودن سوپاپ نیز می‌تواند کار این قطعه را با مشکل مواجه کند. خالی شدن گازوئیل حاکی از وجود نشتی در اتصالات و قطعات است. از طرفی کم بودن شارژ باتری یا خراب بودن استارت، باعث می‌شوند موتور ساخت روشن شوند. اما در ادامه با مشکلات رایج موتورهای دیزلی و راه برطرف کردنشان بیشتر آشنا می‌شویم. پس با ما در دیزل استار به عنوان واردکننده و فروشنده انواع موتور های دیزل مطرح دنیا نظیر موتور کامینز، کوماتسو، یانمار و … همراه باشید.

انواع مشکلات	مشکل سوخت رسانی، سرعت چرخش پایین، عدم حرکت سوپاپ، فشار سوخت پایین و …
رفع مشکل سوخت رسانی	پاکسازی مسیر عبور سوخت، خارج کردن فشار هوا داخل موتور
رفع مشکل سرعت چرخش موتور	گرم کن موتور به خوبی
رفع مشکل عدم حرکت سوپاپ	شل کردن سوپاپ ها و جرم گرفتگی آن ها

انواع مشکلات موتورهای دیزل

1- سوخت‌رسانی مشکل دارد

اگر سوخت‌رسانی سیستم با مشکل مواجه شده، چند مورد را باید ارزیابی کنید. اول این که لوله‌های سوخت‌رسانی می‌توانند به دلیل نشتی و وجود ناخالصی به طور کامل یا حدودی دچار انسداد شده باشند. پس لوله‌ها را بررسی کنید. اگر متوجه گرفتگی شدید، سعی کنید با فشار هوا داخل آنها را خالی کنید. یا می‌توانید به کمک یک سیم منعطف، مسیر عبور سوخت را پاکسازی کنید.

اما ممکن است مشکل از فیلتر سوخت باشد. گاهی این فیلتر مدت‌ها کار می‌کند و به صورت دوره‌ای سرویس نمی‌شود. در این صورت ناخالصی‌های داخل سوخت و همین‌طور تکه‌های جداشده از اجزای سیستم سوخت‌رسانی، منافذ آن را می‌گیرند. طبیعی است که در چنین شرایطی سوخت‌رسانی درست انجام نمی‌شود.

2- سرعت چرخش موتور کم است

وقتی موتور با دور پایین کار کند، پمپ نمی‌تواند فشار سوخت لازم را فراهم کند و سیستم دچار مشکل می‌شود. بیشتر مواقع در عیب‌ یابی موتور دیزلی، با سرد بودن موتور مواجه می‌شویم. این مشکل را در روزهای سرد سال بیشتر شاهد هستیم. چراکه هم دور موتور و هم عملکرد باتری در روزهای سرد دچار کُندی می‌شوند.

در چنین مواقعی باید مطمئن شوید که گرم‌کن‌ها درست کار می‌کنند. آنها هوای فشرده و گرمی را تأمین می‌کنند که موتور دیزلی برای روشن شدن نیاز دارد. در واقع گرم‌کن‌ها المنت‌هایی دارند که باعث می‎‌شوند موتور قبل از استارت خوردن گرم شود. اگر این بخش از سیستم خراب باشد، گاهی موتور روشن نمی‌شود یا کُند است. گاهی هم دود سفیدرنگی بلند می‌شود که به دلیل سرد بودن موتور است.

3- سوپاپ درست حرکت نمی‌کند

سوپاپ‌ها نباید سفت بسته شده باشد. پس اگر متوجه سفتی بیش از حدشان شدید، کمی آنها را شل کنید. از طرف دیگر، شاید مشکل در جرم‌گرفتگی بعضی سوپاپ‌ها باشد. پس مسیرشان را بررسی کنید تا از باز بودنشان مطمئن شوید.

4- فشار سوخت پایین است

گاهی مشکل سوخت‌رسانی در پایین بودن فشار سوخت است. تأمین نشدن سوخت از طرف منبع سوخت یا معیوب بودن انژکتور و ریل سوخت، رایج‌ترین دلایل این مشکل هستند. بنابراین در وهله اول باید پمپ سه‌گوش و مسیر سوخت‌رسانی از منبع به این پمپ را بررسی کنید (در هر دو نوع دستی و برقی).

در این عیب‌یابی چند نکته را در نظر داشته باشید. فشار بین تانک سوخت و پمپ پرفشار باید بین 2 تا 5 بار باشد. فشاری که از سمت پمپ پرفشار بر ریل سوخت و انژکتور وارد می‌شود، در بهترین حالت باید 300 بار باشد. ولی بعد از روشن شدن موتور، این عدد بین 1200 تا 2000 تغییر می‌کند. دقت کنید که بعد از روشن شدن موتور این عدد نباید تغییری داشته باشد.

5- موتور سخت روشن می‌شود

در سیستم موتور دیزلی، زمانی موتور به راحتی روشن می‌شود که عملیات کمپرس به درستی انجام شود. در واقع باید حرارت کافی برای احتراق تأمین شود. بنابراین اگر این فشرده‌سازی به هر دلیلی درست انجام نشود، موتور سخت روشن می‌شود. اما اگر موتور سخت روشن می‌شود باید برای عیب‌ یابی موتور دیزلی چه کنیم؟

کم بودن شارژ باتری و خراب بودن استارت موتور می‌تواند دلیل این امر باشد. پس از شارژ کامل باتری و سالم بودن استارت مطمئن شوید. سپس پیچ‌های سرسیلندر را چک کنید و مطمئن شوید که به اندازه کافی محکم باشند. لوله‌ها و خطوط انژکتور نیز باید باز باشند. در صورت لزوم انژکتور را باز کنید و با چرخاندن میل‌لنگ هوا و گاز را از آن خارج کنید.

6- موتور با کوبش زیاد کار می‌کند

اگر موتور هنگام کار کوبش زیادی دارد، احتمالاً مشکل به گژن پین‌ها برمی‌گردد. اگر آنها خوردگی داشته باشند یا دچار ساییدگی شده باشند، می‌توانند باعث این مشکل شوند. پس برای تعویض آنها اقدام کنید. همین‌طور رینگ‌ها را بررسی کنید تا شکسته نباشند. آلودگی کف پیستون‌ها نیز نباید به اندازه‌ای باشد که باعث کوبش موتور شود.

7- موتور کوبش ندارد، اما راندمان پایینی دارد

دلیل راندمان پایین پیشرانه در اکثر موارد گیر کردن مکانیسم پدال گاز است. پس این مسیر را بررسی و تا جای امکان روغن‌کاری کنید. اسبک‌ها را هم بررسی و روغن‌کاری کنید.

8- موتور صدای زیادی دارد

یکی از مهم‌ترین موارد لیست عیب‌ یابی موتور دیزلی به پیدا کردن علت صدای زیاد موتور برمی‌گردد. موتورهای دیزلی اصولاً صدای زیادی دارند. اما گاهی این صدا بیش از حد طبیعی است. پس اگر صدای بلندتر از حالت عادی، صدای کوبیده شدن یا صدای تیک‌تیک شنیدید، بدانید که ممکن است با یک ایراد جدی روبه‌رو باشید.

ابتدا احتمال را بر این بگذارید که از سوخت بی‌کیفیت یا اشتباهی استفاده می‌کنید. سپس سطح روغن را چک کنید. اگر روغن کم باشد قسمت‌های مختلف سوپاپ به اندازه کافی روان کار نمی‌کنند. در سطوح بالاتر، این مشکل می‌تواند ناشی از یک بلند کننده خراب یا یک میله اتصال بد باشد. گاهی نیز مشکل به انژکتورها برمی‌گردد که با تعویضشان ایراد برطرف می‌شود.

9- مخزن گازوئیل خالی می‌شود

گاهی با این که سوخت‌گیری به صورت مرتب انجام می‌شود؛ اما مخزن گازوئیل بی‌دلیل خالی می‌شود. در این صورت اول از همه مطمئن شوید که آمپر سلامت، میزان سوخت را درست نشان می‌دهد. گاهی مقدار واقعی سوخت، از عددی که آمپر نشان می‌دهد بیشتر است.

اگر آمپر سالم باشد، باید به دنبال نشتی بگردید. پس تمام لوله‌ها، اتصالات سیستم سوخت‌رسانی و بدنه باک را بررسی کنید. ممکن است یک سوراخ، شل‌شدگی یا ترک در این سیستم پیدا کنید.

10- موتور بیش از حد گرم می‌شود

اگر موتور دیزلی بیش از اندازه گرم می‌شود، شاید موتور بیش از حد کار کرده که باید به آن استراحت بدهید. اما ممکن است ایراد از سیستم خنک‌کننده باشد. چرا این سیستم خراب می‌شود؟ معمولاً به دلیل نشتی مایع‌ خنک‌کننده، گرفتگی انژکتورها و خراب بودن ترموستات یا فن خنک‌کننده.

11- موتور نامنظم کار می‌کند

دلیل اصلی این امر این است که پمپ اولیه خوب کار نمی‌کند. اما در سطوح بالاتر ممکن است مشکل از لق بودن رگلاتور باشد. همین‌‎طور شکستگی فنرهای رگلاتور هم می‌تواند باعث بروز این مشکل باشد.

12- رنگ دود خروجی تغییر پیدا کرده است

رنگ دود موتور دیزلی می‌تواند حاکی از خراب بودن موتور باشد. خوشبختانه رنگ این دود می‌تواند ایراد را به ما نشان دهد. به این ترتیب که:

• اگر دود سیاه بود، احتراق سوخت ناقص است، فیلتر هوا کثیف شده یا انژکتورها دچار گرفتگی یا فرسوده شده‌اند.
• اگر دود آبی بود، روغن به وسیله سوپاپ‌ها نمی‌سوزد و موتور روغن‌سوزی دارد. در این صورت معمولاً باید موتور را به طور کامل تعمیر کنید.
• اگر دود سفید بود، سوخت در محفظه احتراق سیلندر درست نمی‌سوزد یا انژکتورها معیوب هستند. همین‌طور ممکن است سیستم گرم‌کن به مشکل خورده باشد (همان‌طور که بالاتر هم اشاره کردیم).

در آخر

امیدواریم به کمک این راهنمای عیب‌ یابی موتور دیزلی بتوانید ایرادات موتور خود را شناسایی و برطرف کنید. اما اگر در این زمینه به کمک یا مشاوره نیاز دارید، می‌توانید با دیزل استار در تماس باشید.