ژنراتورهای برق اضطراری برای مقابله با قطعی برق و ادامه فعالیت کسب و کارها یک ضرورت غیرقابل اجتناب هستند. با وجود اینکه استفاده از ژنراتورها بسیار آسان و راحت است و بسیاری از آنها قابلیت عملکرد خودکار در زمان قطعی برق را دارند، عدم رعایت اقدامات احتیاطی و رویههای استاندارد در نصب، تعمیر و نگهداری ژنراتورها میتواند خطراتی برای جان و مال ایجاد کند. این مقاله به بررسی نکات کلی مهم در این زمینه میپردازد.
همیشه توصیه میشود برای هر نوع کار روی ژنراتور برق، از یک تکنسین یا برقکار مجاز استفاده کنید. این مقاله تنها نکات و راهنماییهای کلی را ارائه میدهد. بهترین روش همیشه خواندن دفترچه راهنمای تولیدکننده و مالک است تا اطمینان حاصل شود که دستورالعملهای خاص دستگاه رعایت میشود و ژنراتور در یک محیط کاری ایمن عمل میکند.
برای ژنراتورهای قابل حمل، تنها تعداد محدودی از وسایل برقی در صورت قطع برق قابل استفاده هستند. تعیین “وات ثابت” که مجموع وات تمام وسایل برقی مورد نظر شماست، ضروری است. وسایل برقی موتوری مانند یخچال و کولر هنگام روشن شدن به سه برابر وات ثابت خود نیاز دارند. ژنراتور انتخابی شما باید توان مورد نیاز را تامین کند و همچنین دارای وات “اضافی” باشد که بالاتر از وات مورد نیاز برای روشن شدن وسایل برقی باشد. ولتاژ وسایل برقی و دستگاههایی که قصد دارید روشن کنید نیز باید با هم مطابقت داشته باشد.
مراحل نصب ژنراتور
نصب، تعمیر و نگهداری ژنراتورها باید تنها توسط نمایندگان مجاز خدمات یا تکنسینهای ماهر و دارای گواهی انجام شود که به طور کامل با رویههای استاندارد عملیاتی، قوانین و مقررات مربوطه آشنا بوده و به آنها پایبند هستند. این کار توسط دیزل استار با رعایت تمام قوانین انجام می شود. انجمن ملی حفاظت از آتش (NFPA) چندین جزوه در مورد استانداردهای سیستمهای برق اضطراری منتشر کرده است. NFPA 110 اطلاعات مهمی درباره “استانداردهای سیستمهای برق اضطراری و پشتیبان” ارائه میدهد. ضروری است که بررسی شود آیا ژنراتور و لوازم جانبی آن با آخرین نسخه هر یک از استانداردهای مربوط به تجهیزات مطابقت دارند یا خیر.
1- پس از باز کردن بسته بندی ژنراتور از جعبههای حمل و نقل، ابتدا بازرسی کامل انجام دهید تا هرگونه آسیب احتمالی در حین حمل و نقل را تشخیص دهید.
2- بررسی کنید که آمپر/وات تعیین شده برای واحد، برای تأمین بارهای مورد نظر در زمان قطع برق کافی است یا نه. اگر لازم باشد، بارهای ضروری را می توان گروه بندی و به طور مستقل به یک پنل توزیع انحصاری متصل کرد.
3- واحد باید در فضای باز، در یک محفظه محافظ قرار داده شود، جایی که هوا کافی برای خنک کننده و تهویه به طور آزاد در دسترس باشد. ژنراتور باید روی یک سطح صاف، غیر قابل اشتعال و غیر هادی، کمی بالاتر از سطح زمین قرار داده شود تا از تماس با افزایش سطح آب جلوگیری شود.
4- ژنراتور باید در نزدیکی محل سوئیچ انتقال و منبع سوخت نصب شود تا طول کابل کشی و لوله کشی مورد نیاز به حداقل برسد. ممکن است برای ذخیره مخزن بزرگ سوخت، مجوز لازم باشد. اندازه، ساخت و چیدمان لوله سوخت باید مطابق با NFPA 54 برای کاربردهای گاز طبیعی و NFPA 58 برای کاربردهای پروپان مایع باشد.
5- معمولاً یک اتصال زمین برای زمین کردن قاب و قسمتهای رسانا خارجی تجهیزات فراهم میشود. مشاوره با یک برقکار مجرب برای تعیین الزامات زمین و پیروی از رویههای مطابق با مقررات محلی ضروری است.
6- تمام باتریها باید قبل از قرار گرفتن در ژنراتور کاملاً شارژ شوند.
7- باید هنگام باز کردن بسته بندی و نصب سوئیچ انتقال، مراقبت مشابهی انجام شود. سوئیچ باید به دیوار نصب شود و تمام نقاط باید در یک سطح با یکدیگر قرار بگیرند تا از اعوجاج سوئیچ جلوگیری شود.
8- واحد باید فقط از طریق سوئیچ انتقال خودکار به سیستم الکتریکی تأمین شده توسط شرکت برق متصل شود. این امر باعث میشود که جداسازی بین سیستم الکتریکی ژنراتور و سیستم توزیع شرکت برق تضمین شود. همچنین، بازخورد میتواند رخ دهد که در آن یک ژنراتور به اشتباه متصل شده شروع به بازگشت برق به خطوط برق میکند که میتواند به واحد آسیب برساند و باعث آسیب یا مرگ برای کارکنان شود. در صورت عدم وجود سوئیچ انتقال، امنترین گزینه این است که لوازم ضروری را مستقیماً به ژنراتور وصل کنید.
ملاحظات ایمنی در نصب، تعمیر و نگهداری ژنراتورها
نصب، تعمیر و نگهداری ژنراتورها باید همواره طبق دستورالعملها و توصیههای سازنده انجام شود. دود خروجی از ژنراتورها حاوی گازهای سمی مانند مونوکسید کربن است که میتواند کشنده باشد. سیستم اگزوز باید به درستی نصب شود و تهویه مناسب برای اطمینان از جریان آزاد هوای خنککننده و تهویه فراهم گردد، همچنین گازهای خروجی باید به دور از مناطق مسکونی هدایت شوند. محیط اطراف ژنراتور باید تمیز و عاری از هرگونه انبوه و مواد قابل اشتعال باشد که ممکن است خطرناک باشد.
تجهیزات باید به طور منظم بازرسی شوند و قطعات معیوب یا آسیبدیده به موقع تعویض گردند. ضروری است که پرسنل عملیاتی در تمام مدت کار با ژنراتور هوشیار باشند. واحد نباید در حین کار باز یا جدا شود و به قطعات متحرک یا داغ نباید دست زده شود. قبل از شروع کار روی ژنراتور، کابلهای باتری باید قطع شوند تا از هرگونه احتمال شروع ناخواسته جلوگیری شود.
خطرات برق در هنگام نصب، تعمیر و نگهداری ژنراتورها
1- در هنگام نصب یا سرویس دهی به ژنراتور، تمامی منابع تغذیه برق باید از منبع قطع شوند.
2- تمامی اتصالات الکتریکی مانند سیم ها، کابل ها و ترمینال ها باید به درستی عایق بندی و پوشانده شوند و نباید با دست خالی یا در تماس با آب لمس شوند. این امر برای جلوگیری از برق گرفتگی ضروری است.
3- قاب ژنراتور و هر قسمت رسانای خارجی باید سیم کشی زمین مناسب داشته باشد. این اتصال هرگز نباید قطع شود.
4- مجموعه سیم کشی، کابل و سیم باید ظرفیت توصیه شده را داشته باشد.
5- سیگار کشیدن در نزدیکی تجهیزات خطر مرگ دارد.
6- نشت سوخت یا روغن اطراف ژنراتور، نشت از سیستم سوخت رسانی واحد و خطوط تامین سوخت، و وجود مواد قابل اشتعال اطراف ژنراتور، خطر انفجار را به همراه خواهد داشت.
7- خاموش کننده آتش باید در دسترس باشد. استفاده از خاموش کنندههایی که از تتراکلرید کربن استفاده میکنند، به شدت ممنوع است، زیرا دود آنها سمی است و میتواند عایق سیمکشی ژنراتورها را خراب کند.
برنامههای نگهداری سالانه، نیمهسالانه یا فصلی ژنراتورها
برنامههای نگهداری سالانه، نیمهسالانه یا فصلی باید به دقت رعایت شوند تا اطمینان از کارایی تجهیزات افزایش یابد. بازرسی و راهاندازی منظم دستگاه، عملکرد آن را مطابق انتظار ثابت نگه میدارد. نگهداری پیشگیرانه همچنین به تشخیص آسیب و نقص در مراحل اولیه کمک میکند و امکان اتخاذ اقدامات پیشگیرانه به موقع را فراهم میسازد. در ادامه فهرستی کوتاه از قطعات و اجزایی که نیاز به بازرسی و بهروزرسانی یا تعویض منظم دارند، آورده شده است.
1. سیستم خنک کننده رادیاتور شامل محدودیت هوا، شلنگها، اتصالات، غلظت مایع، تسمهها و عملکرد دریچهها
2. سیستم ورودی هوا شامل نشتها و اتصالات شل
3. فیلتر هوا، توربوشارژر، صدا خفه کن، تلهها
4. سیستم سوخت شامل سطح سوخت، رسوبات و عملکرد صحیح پمپ
5. سیستم اگزوز شامل نشتها، خفگیها و کلاهک خروجی بخار
6. سیستم برق شامل بررسی آمپرها و شارژ مجدد باتریها در صورت نیاز
7. تعویض روغن و فیلترها به صورت سالانه
8. دیودها، یاتاقان انتهایی، برسها و پوشه، سیم کشی AC، استاتور تحریک کننده، سوئیچ سرعت بالا و فیوزها
9. کنترلها مانند تنظیم کننده ولتاژ، سیم کشی، رلهها، مانیتورها و لامپها
10. سوئیچ انتقال شامل تنظیم یا بازنشانی تاخیرهای زمانی و ساعتهای تمرین
11. پارامترهای عملکرد مانند خروجی AC و فرکانس
اگرچه موارد ذکر شده فقط راهنماییهای کلی برای استفاده ایمن و مؤثر از دستگاه هستند، رعایت دقیق تمام دستورالعملها و راهنماییهای موجود در دفترچه راهنما برای کاربر بسیار ضروری است. رعایت چند احتیاط ساده میتواند به طور قابل توجهی در استفاده ایمن و بهینه از محصول مؤثر باشد.